Covid-19 Pandemisi hayatımıza aniden girdi ve tüm dönüştürücülüğü ile kısa sürede rutin akışımızın odağına yerleşti. Görünen o ki pandemiyle gelen yeni alışkanlık ve tedbirlerimiz bir süre daha hayatımızın parçası olacak. Zaman yeni piklere belki başka salgınlara hazır olma zamanı… Ne yazık ki çocuklarımız bu süreçten en olumsuz etkilenenlerden oldu. Sokağa çıkamama, akranlarıyla bir araya gelememe, Covid’in getirdiği yeni aile düzenleri sebebiyle duygusal ve sosyal öğrenme kapasitelerinin karşılanamaması gibi beklenmedik koşullarla karşılaştılar. Kaybolan çocukluğun telafisi yok ve bu kaygılar da aileler tarafından yoğun olarak hissediliyor.
Koşan Kaplumbağa ailesi olarak, hep birlikte yaşadığımız bu zorlu süreçte çocuklarımızın hem fiziksel hem ruhsal sağlıklarını olabildiğince korumak adına bir dizi tedbir geliştirdik. Çocuklarımızın öğrenme, akranlarıyla vakit geçirme, oyun oynama haklarını yeni koşullara en uygun şekilde hayata geçirmek amacıyla Koşan Kaplumbağa Anaokulu’nda neler yaptığımızı, onların bu süreçteki sosyal ve bilişsel öğrenmelerini nasıl desteklediğimizi, Covid-19 Yönetim sürecini ne şekilde ele aldığımızı aşağıdaki metin aracılığıyla paylaşmak istiyoruz.
Covid-19’un İlk Günleri ve Dijital Ortamda Koşan Kaplumbağa
2019 Mart itibariyle ülkemizde etkisini hızla gösteren Covid-19 salgını sonrasında Sağlık Bakanlığı ve MEB’den gelen talimatlar doğrultusunda, durumu çocuklarımıza PDR uzmanımızın aktif yönlendirmeleri eşliğinde, onları kaygıdan uzak tutmaya çalışarak açıkladık ve okul binamızdaki eğitim faaliyetlerine ara verdik.
Süreç bir çok bilinmezle ilerlerken, çocuklarla bağımızı korumak ve iletişim halinde olmak son derece önemliydi. Çocukların ihtiyaçları doğrultusunda haftanın dört günü, her sınıf kendi sabah çemberini online olarak devam ettirdi. Haftanın bir günü eşlikçi öğretmenlerimizin moderasyonunda ve zaman zaman da çocuklardan gelen talepler doğrultusunda Zoom üzerinden çocuk atölyeleri düzenlendi. İki oyun grubu eşlikçimiz ise haftanın iki gününde, farklı saatlerde tekrarladıkları dörder atölyede çocuklarla online buluşmalar gerçekleştirdi. Her sınıfın ana ve yardımcı eşlikçileri her hafta belirlenen gün ve saatte çocuklar ile birebir görüntülü görüşmeler yaptılar. PDR uzmanımız da çocuklarla haftada bir gün birebir online görüşmeler yaptı. Tüm bu süreçte çocukların sosyalleşme ihtiyaçları gözetilerek iletişim sağlandı. Bahsi geçen tüm çember planlamaları, okulumuzun PDR uzmanının rehberliğinde, çocukların ve ailelerin psikolojik ihtiyaçları gözetilerek yapıldı. Çocukların ve ailelerin süreç içinde değişen ihtiyaçlarına göre çember ve atölye içerikleri esnek bir düzenlemeyle belirlendi ve sürecin çocuk özelinde sağlıklı takibi için Seesaw gibi çeşitli uygulamalardan faydalanıldı.
Pandemi dönemine denk gelen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı ve 19 Mayıs Gençlik Spor bayramları kapsamında tüm çocukların ve eşlikçilerin katıldığı online kutlamalar organize edildi. Bu kutlamalar için eşlikçilerimiz öncesinden bir program hazırlayıp akışı çocukların eğleneceği içeriklerle düzenlediler. Okuldaki tüm çocuk, ebeveyn ve eşlikçilerin bir araya geldiği bu iki kalabalık online buluşma şarkılar, oyunlar, danslar ve iyi dileklerle sürecin en eğlenceli çemberleri olarak hafızamızda yerlerini aldı.
Bu dönem yeni ihtiyaçları deneyimlediğimiz, buna uyumlandığımız, yeni keşifler yaptığımız, her şeye rağmen bağımızı baki kılabildiğimiz, hatta geleceğe dair fırsatlar edindiğimiz bir dönem oldu bizim için… Çocuklar bilgisayar kullanımında uzmanlaştılar, sevdikleriyle uzaktan bile olsa temas edebilmeyi deneyimlediler, hatta arkadaşları için; içeriklerini kendilerinin hazırladığı, eşlikçilerin onlara asistanlık yaptığı online atölyeler düzenlediler. (3 yaş grubu dahil)
Okul Açılışına Hazırlık, Haziran ‘20 Sonrası ve ’20-’21 Eğitim Öğretim Yılı
Covid-19 Çemberi
Doğan ihtiyaç sebebiyle süreçte sağlıklı ilerleyebilmek adına Mart 2020 sonrasında hızlı bir organizasyonla; Okul Müdürü, Hekim (çocuk doktoru), İş Güvenliği Uzmanı, PDR, Eşlikçi Temsilcisi ve gönüllü ebeveylerden oluşan bir çember kuruldu. Pandeminin dünyadaki seyri ve kriz yönetim ilkelerini daha iyi anlamak adına ise Koşan Kaplumbağa Gönüllüsü sevgili dostumuz Erdem Ergin (İklim Dayanıklılığı Ve Afet Risk Yönetim Uzmani, UNDP Türkiye) ile bir etki analizi toplantısı gerçekleştirildi.
Ulusal ve uluslararası yönergeler ve örnek uygulama incelemeleri sonrası toplam yaklaşık 90 maddelik bir aksiyon listesi oluşturuldu. Dileyen ebeveynin bu çemberde yer alabilmesi, aksiyonların şeffaflıkla takibi ise bu hassas konuda ailelerin içini ferahlatan, bir kez daha iyi ki çemberlerimiz var ve iyi ki bu ailenin eşdeğerlik ve dayanışma ile bir parçasıyız dedirten unsurlardan oldu. Periyodik toplantılar yapıldı ve 15 Haziran’daki açılışımız öncesi tüm gereklilikler karşıladı. Hazırlık aşamasında resmi makamların gerçekleştirdiği denetimlerdeki hazırlığımıza gelen teşekkürler ise bize bir kez daha moral ve motivasyon kaynağı oldu.
Tüm aksiyonlardaki temel kriterlerimiz; minimum temas, maksimum hijyen ve mümkün olduğunca sosyal mesafe. Tüm kurguyu bunun üzerine inşa ettik. Yeni zamanlar, yeni ihtiyaçlar doğurdu ve biz bunu hep beraber çocuklarla oyun dilinde çok da güzel deneyimledik. Nasıl mı?
Okulda İlk Gün Öncesi Bilgilendirme
Okul Müdürümüz tarafından tüm ebeveynlere, yapılan hazırlıklar, günlük akışa ilişkin özet bilgi ve işbirliği gerektiren hususları içeren bir bilgilendirme ulaştırıldı. Ayrıca okula başlangıç günü itibariyle çocuğumuzda ve aynı hanede yaşayan aile fertlerinde herhangi bir sağlık sorunu olmadığına ilişkin hem ebeveynlerden hem de okul çalışanlarından yazılı taahhütnameler alındı. Bu dönemde çocuğunu okula yollamayı tercih etmeyen bazı velilerimizin gerek bu bilgilendirme gerekse ilk haftadaki akış sonrası, kararlarını çocuklarını okula gönderme yönünde değiştirdiklerini duymak ise bizler için bu yorucu sürecin en güzel hediyesiydi.
Okula Giriş ve Çıkışlar
- 15 Haziran sonrası bu değişik ve zorlu dönemin ardından çocuklarımızla hem özlemle hem yeni önlemlerle (örneğin maske) karşılaşacağımız için okul saatlerimizde değişikliğe gittik. Geçişi daha yumuşak yapabilmek adına çocuklarımızın kahvaltı sonrası, anne/baba ile geçirecekleri oyun saatinin ardından okula gelmelerini rica ettik. Bu sorunsuz geçiş sonrası ise şu an artık çocuklarımızla kahvaltı masasında buluşyoruz.
- Ebeveynlerin okula girişini eskiden olduğu gibi bina kapısı yerine, dış bahçe kapısı ile sınırladık, dış kapı önüne yerleştirdiğimiz rengarenk işaretlemeler ve kapluş baskılarımız ile sınırlar ve sosyal mesafe kurgumuza atıf yaptık.
- Sosyal mesafe ve MEB yönergelerinde de açıkça belirtilen farklı sınıflardaki çocukların ve yetişkinlerin birbirine temas etmemesi için iki ayrı sınıf, iki ayrı giriş ve çıkış kurguladık. Okulumuzun birbirinden bağımsız çokça giriş-çıkışı olması ve var olan fiziksel kapasitesi bu konuda önemli bir avantaj sağladı.
- Her gün okul girişinde çocuk kabulü sırasında, öğlen saatinde ve akşamüstü çıkışlarında temassız ateş ölçerlerimizle çocuklarımızın ateşini ölçüyoruz. Ateş ölçümü sonrası ‘hoşgeldin kolonyası’ ise bu dönemin ritüellerinden oldu.
- Kolonya sonrası içeri giren çocuğumuzun üstünü değiştirerek, yol kıyafetleri ile okulda vakit geçireceği kıyafetin farklı olmasını sağlıyoruz.
Sınıf İçi Önlemler
- MEB’in sınıfların maksimum kapasitesine dair yönergesi doğrultusunda 2020-2021 eğitim dönemi için çocuk kontenjanımızı 55’ten 30 çocuğa düşürdük. Bu sene sınırlı sayıda kapluş ile bir arada olabileceğiz.
- Yüksek tavanlı ve geniş pencereli sınıflarımızda doğal havalandırmayı maksimumda kullanıyoruz. Okulumuzda klima kullanımı yok. Kullanımda olan iki sınıfımızın da hayli geniş bir balkon ve verandaya açılıyor olması sayesinde, eşlikçilerimiz ve çocuklarımız kapalı ortamda açık ve temiz hava koşullarını yaşıyor.
- Kullanılacak her iki sınıfımızda da katlardaki WC alanında bulunan lavabolarımıza ek olarak sınıf içerisindeki lavabomuzu (doğru okudunuz, sınıf içindeki lavabomuzu) kullanıma aldık. Böylece etkinlik vb. uygulamalarda çocuklar su ve sabunun bir adım ötesinde…
- Okuldaki bütün sınıfları boşaltarak dip köşe her noktanın dezenfeksiyonunu en etkin şekilde sağladık. Sınıflardaki oyuncak vb. malzemelerde de rahatlıkla silinebilecek olan malzemeleri kullanımda bıraktık. Örneğin peluş vb. oyuncaklardan bir süre uzak olacağız.
- Daha önce işbirliği ve etkileşimi geliştirmek için paylaşımlı olarak kullandığımız boya malzemelerinin de kişiselleştirilmesini sağladık. Artık her çocuğumuzun kendine ait bir kalemliği ve boya kalemleri var.
- Okulumuzun olmazsa olmazı Okul Meclisi gibi toplu grup etkinliklerini ise yeni sosyal mesafe ve temas kurallarımızla yeniden şekillendiriyoruz.
Covid-19 Beslenme Önlemleri
- Pandemi döneminde beslenme çok daha fazla önem kazandı. Dünya Sağlık Örgütü’nün açıklamalarına göre de bağışıklığı güçlendirdiği bilimsel olarak ortaya konulan 3 başlıktan biri malum beslenme. (Diğer ikisi egzersiz ve uyku )
- Paketli gıdanın girmediği, yoğurdun, hatta eriştelerimizin bile organik içeriklerle üretildiği, ekşi mayalı ekmek tükettiğimiz mutfağımızda malzeme alımlarını artık dış kapıda yapıyoruz. Paketleri içeri almadan önce alkolle dezenfekte ediyoruz.
- Mutfakta tüm sebze ve meyveleri karbonatlı suyla yıkıyoruz.
- Minimum teması sağlamak adına her grup öğle yemeğini kendi sınıfında veya verandasında yiyor.
- Sebil gibi ortak temas noktalarını ortadan kaldırmak için her çocuğumuzun kendi suluğunu kullanmasını ve ebeveynlerimizden evlerde sulukların günlük temizliğinin yapılmasını rica ediyoruz.
- Yemek servisi Covid-19 öncesinde; işbirliği ve çocuklarının bireysel sorumluklarının gelişmesi amacıyla günlük sırayla çocuklar tarafından yapılıyordu. Bu akışı Covid-19 sonrası dönemde servisin aşçımız tarafından yapılması ve malzemelere minimum temas olacak şeklinde değiştirdik.
Okul Personeli için Covid-19 Önlemleri
- Tüm çalışanlarımız -çocuklar gibi- okula geldiklerinde kıyafetlerini değiştiriyor.
- Okula gelindiğinde eşlikçilerin, aşçının, yardımcı personelin ateşleri, siperlik ve maskeler takılı bir şekilde Okul Müdürü ve PDR uzmanı tarafından ölçülüyor. PDR uzmanı ve Okul Müdürü ise ateşlerini dönüşümlü ölçerek kayıt altına alıyorlar.
- Tüm okul çalışanlarımız MEB yönergelerinde de belirtildiği şekilde maske kullanıyor.
- Çalışanlarımızın COVID-19 enfeksiyonu ve korunma yolları hakkında farkındalıklarını yapılan bilgilendirmelerle sürekli güncelliyoruz, eşlikçilerimizin geri bildirim ve ihtiyaçlarını alarak aksiyon listemelerimizi sürekli güncelliyoruz.
Okul Genelindeki Diğer Önlemler
- Sınıflar arası geçişi engellemek için alt ve üst kat tuvaletleri de iki gruba ayırdık, bu şekilde gruplar birbirlerinin tuvaletini kullanmıyorlar.
- Ayrıca mevcut basmalı sabunluklarımızı da teması minimize etmek için sensörlü sabunluklarla değiştirdik.
- Açık havada geçirdiğimiz vaktin mümkün olduğunca uzun olmasını planladık ve günlük akışı buna göre yeniden düzenledik. ‘Bahçeli okul’ değil ‘okullu bir bahçe’ olma niyetindeyiz. Her zaman ikinci sınıfımız olan doğa ve açık hava artık en uzun vakit geçirdiğimiz alan.
- Gün içerisinde hastalık belirtisi gösteren bir çocuğumuzun olması halinde, izolasyonunu sağlayarak ebeveynini bekleyebileceği bir oda hazırladık. Bu odanın renkleri ve ortamıyla çocuğun o anki kaygısını sakinleştiren, keyifle vakit geçirebileceği ve temizliğinin rahatlıkla ve etkin şekilde yapılabileceği, diğer çocukların kullanım alanıyla minimum temasta ve çıkışa en yakın noktada olmasına özen gösterdik.
- Uykuya ihtiyacı olan çocuklarımızı ise kampetleri 1.5 metre aralıklarla yerleştirilmiş şekilde istirahat edebilecekleri şekilde düzenledik. Çarşaflar temizlik için haftalık periyotlarda ebeveynlere teslim ediyor ve aileleri doğru hjyen koşullarına dair bilgilendiriyoruz.
- El yıkama, hijyen kuralları ve sosyal mesafe ile ilgili olarak okul içine; gerek çocuklarımızın hazırladığı gerekse konuya özel tasarlanmış afişler astık. Çocuklarımızın kendi sıvı sabunlarını okulda en doğal ve etkili yollarla hazırlama pratikleri ve afişlerdeki yaratıcılıkları bize bu konuda ilham verdi ve kolaylık sağladı.
- Okuldaki tüm ortamların gerek günlük temizlikleri gerekse Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nın önerdiği içeriklerle yapılan yüzey dezenfeksiyonlarını hassasiyetle planladık.
- Profesyonel dezenfeksiyon operasyonlarımızın sıklıklarını artırdık.
- Sınıf temizlikleri sırasında kullanılacak olan, her sınıfa özel bezlerden kimyasallara kadar tüm malzemeleri hassasiyetle belirledik.
- Tüm giriş, çıkış ve ortak alanlarımıza, su ve sabuna o an erişilememe ihtimaline karşı el dezenfektanları yerleştirdik.
Şu ana dek aldığımız tüm bu önlemler ve süreçte gerek olması durumunda geliştireceğimiz yeni tedbirlerle seni kucaklamaya hazırız… Seni bekliyoruz Kapluş!